Số đỏ

"...Cái độc đáo của Vũ Trọng Phụng thì rất nhiều. Ông mất rất sớm nhưng đã để lại 8 tiểu thuyết, 4 phóng sự dài, nhiều bài báo, tiểu luận. Trường hợp đó trong lịch sử văn học thế giới rất hiếm. Trong số các tác phẩm đó, tôi thấy Vũ Trọng Phụng có hai tiểu thuyết “Số đỏ” và “Giông tố” là hai tiểu thuyết quan trọng nhất trong lịch sử văn học Việt Nam thế kỉ XX…”. – Giáo sư Peter Zinoman

Vũ Trọng Phụng sinh năm 1912 tại Hà Nội trong một gia đình nghèo. Chính quê nhà văn ở làng Hảo (tức Bần, Yên Nhân, huyện Mỹ Hào, tỉnh Hưng Yên).

Sinh ra và lớn lên trong một gia đình nghèo khổ, một thứ “nghèo gia truyền” (Ngô Tất Tố), tuổi thơ đi học phải hứng chịu biết bao tủi cực, lại liên tiếp gặp trắc trở khi vào đời (hai lần bị đuổi việc), ở Vũ Trọng Phụng sớm có cái mầm bất mãn với cuộc sống. Môi trường sống của ông ở phố Hàng Bạc (ông sinh ra tại căn nhà số 36 phố Hàng Gai, sau chủ yếu sống ở căn gác hẹp phố Hàng Bạc, Hà Nội) hết sức phức tạp, nhốn nháo, xô bồ. Ở đó, những me tây, lưu manh, gái điếm, những kẻ có tiền ngang nhiên sống xa hoa, trụy lạc, tàn nhẫn và giả dối. Hoàn cảnh xã hội nước ta lúc bấy giờ cũng rất phức tạp. Lối sống Âu hóa kệch cỡm, sự thống khổ của nhân dân lao động, sự tàn bạo giả dối của giai cấp thống trị bộc lộ rõ hơn bao giờ hết. Với khả năng nắm bắt tinh nhạy của người làm báo, lại là người có ý thức thường xuyên theo dõi sách báo trong nước và nước ngoài, Vũ Trọng Phụng đã cảm nhận sâu sắc sự bất công của xã hội đương thời, tạo nên trong ông thái độ căm phẫn, uất ức cao độ đối với xã hội “khốn nạn”, “chó đểu” đó.

Chịu sự giáo dục của lễ giáo phong kiến qua bà mẹ, là người sống khuôn phép và mực thước, Vũ Trọng Phụng phản ứng gay gắt với lối sống “Âu hóa rởm” đang diễn ra lúc bấy giờ.

Tất cả những yếu tố trên đều ảnh hưởng sâu sắc tới sáng tác của nhà văn. Vũ Trọng Phụng có truyện ngắn đăng trên nhiều tờ báo từ năm 1930. Tác phẩm của ông hầu hết đăng báo trước khi in thành sách.